Wat zijn trauma's?
Het woord trauma komt uit het Grieks en betekent letterlijk wond of verwonding. Een verwonding kan lichamelijk zijn, maar ook psychisch en emotioneel. Dit wordt ook wel psychotrauma genoemd.
Er is niet één definitie van wat trauma nu precies is, of wat ermee bedoeld wordt. Soms wordt met trauma de traumatische gebeurtenis bedoeld (‘hij heeft trauma meegemaakt’), en soms verwijst het juist naar de gevolgen (‘zij heeft last van trauma’).
Sommigen gebruiken de term trauma alleen voor hele ingrijpende gebeurtenissen. Anderen gebruiken het ook voor klein ongemak dat groot kan worden als het gaat opstapelen.
En dan wordt er ook nog onderscheid gemaakt tussen verschillende soorten trauma, zoals shock trauma, oorlogstrauma of complex trauma.
Trauma kan worden veroorzaakt door één of meerdere ingrijpende gebeurtenissen, waarin je je vaak heel machteloos en overweldigd voelde.
Het kan ook ontstaan door stress en onveiligheid die je lange tijd hebt ervaren, of door iets wat je juist chronisch hebt gemist.
De oorzaak kan dus helder en concreet zijn, maar soms ook helemaal niet. In de basis geldt: als je niet goed kan verwerken wat er met je is gebeurd, of wat je hebt ervaren, dan kun je daar langdurig last van houden. Die last, dat is trauma.
Internationaal trauma-expert Gabor Maté omschrijft het mooi: “Trauma is niet wat er met je gebeurt, het is wat binnenin je gebeurt als gevolg van wat er met je is gebeurd.”
Trauma is subjectief en persoonlijk
Wat voor de één traumatisch is, hoeft dat voor de ander niet te zijn. Of iets voor iemand traumatisch is, hangt namelijk niet af van de objectieve gebeurtenis (dat wat er concreet met je gebeurd is), maar van hoe je het subjectief (zelf) hebt ervaren.
Hoe overweldigend was het voor jou? Welke betekenis heeft het voor jou gekregen? En ook: heb je kunnen verwerken wat er met je is gebeurd?
Zowel de oorzaak van trauma, als het trauma (of de verwonding) zelf, verschillen dus per persoon. De gevolgen kunnen heel divers zijn.
Iedereen kan met trauma te maken krijgen in het leven. Of je nu man of vrouw bent, jong of oud, waar je ook vandaan komt. Als jou iets gebeurt wat te veel is om te dragen en te verwerken, dan is het heel normaal als je daar last van krijgt. Ontzettend vervelend, maar wel heel normaal.
Trauma is dus niet abnormaal, het is een normale reactie op abnormale omstandigheden. Je bent niet gek, zwak of afwijkend als je met trauma worstelt. Eigenlijk is geboren worden al ongemakkelijk en traumatisch.
En, heel belangrijk: het is ook niet jouw schuld.
